Ο μύθος παρείχε από την περίοδο της Αναγέννησης και του Μανιερισμού, την ευκαιρία στους καλλιτέχνες να αποδώσουν το γυμνό ανθρώπινο σώμα, επικαλούμενοι την ύπαρξη κάποιου βαθύτερου νοήματος με ηθικοπλαστικό, διδακτικό χαρακτήρα. ‘Έγινε ένα σύμβολο γνώσης, όχημα των καλλιτεχνών προς την απελευθέρωση των ιδεών και της φαντασίας. Μιας φαντασίας αντίπαλης της προόδου της επιστήμης και του ανερχόμενου θετικισμού, η οποία παρότι τελικά λειτούργησε συχνά προς όφελος της εκκλησίας, εξέφραζε τις αντιλήψεις της νέας αστικής κοινωνίας. Οι ηρωίδες του μύθου επελέγησαν, από τους καλλιτέχνες του Μπαρόκ, τόσο για να απεικονίσουν τη φυσική ομορφιά, όσο και για να διδάξουν μέσα από την απεικόνιση συγκεκριμένων επεισοδίων, την ορθή απονομή δικαιοσύνης και άλλες αρετές, όπως η σύνεση, η πίστη, η σωφροσύνη κλπ.

   Ο 17^ος αιώνας είναι ο αιώνας των ανατροπών και των μεταρρυθμίσεων, της παραφοράς και της υπερβολής. Μόνο η τέχνη του Μπαρόκ θα μπορούσε να εκφράσει, τον αναβρασμό και την ανομοιογένεια αυτής της περιόδου. Οι πολιτισμικές, πολιτικές και θρησκευτικές διαμάχες της εποχής, διαμόρφωσαν μία τέχνη διαφορετική ως προς τις καταβολές και τους στόχους, από χώρα σε χώρα.

   Ο 16^ος αιώνας και η εικονοκλασία της Μεταρρύθμισης, είχαν κατά κύριο λόγο, αρνητική επίδραση στο χώρο της τέχνης. Οι θρησκευτικοί πίνακες και τα γλυπτά απομακρύνθηκαν από τις προτεσταντικές εκκλησίες και οι καλλιτέχνες έχασαν μία από τις κυριότερες, ανά τους αιώνες, πηγή εσόδων. Η Ρωμαιοκαθολική όμως εκκλησία κατορθώνει, να ανακόψει την περαιτέρω εξάπλωση του Προτεσταντισμού και να προωθήσει τις αρχές της Αντιμεταρρύθμισης. Με ανανεωμένη αίσθηση εμπιστοσύνης, η Αγία Έδρα και το Τάγμα των Ιησουϊτών, αντιτάχθηκαν στην αυστηρότητα του Λούθηρου και του Καλβίνου, με τη Σύνοδο του Τριδέντου (1545-1563).

   “H Αφροδίτη μπροστά στον καθρέφτη” είναι το μοναδικό γυμνό του Ισπανού ζωγράφου Diego Velazquez (1599-1660) το οποίο σώζεται μέχρι τις μέρες μας. Απεικονίζει τη θεά του έρωτα, της ομορφιάς και της άνοιξης ξαπλωμένη στο κρεβάτι της, με την πλάτη στον θεατή. Χωρίς τα στολίδια ή τα λουλούδια τα οποία συνήθως την συνοδεύουν, απλή και παραδόξως μελαχρινή, η Αφροδίτη παρουσιάζεται, σαν ένα κοινό μοντέλο, μία σύγχρονη γυναίκα της εποχής. Το στοιχείο που την διαφοροποιεί από μία καθημερινή γυναίκα, είναι φυσικά η παρουσία του μικρού Έρωτα, του φτερωτού θεού και συνοδού της. Φορώντας μόνο μια κορδέλα, χωρίς τα βέλη και τη φαρέτρα του, χωρίς το μαντήλι στα μάτια που υποδηλώνει συχνά σε παραστάσεις την τυφλότητά του, ο Έρωτας κρατά έναν καθρέφτη μέσα από τον οποίο η θεά μας κοιτά. Ο καθρέφτης, διαχρονικό σύμβολο της αυτοαναφορικότητας, της γυναικείας αυταρέσκειας, ή ακόμη και ματαιοδοξίας αποτελεί σημαντικό εργαλείο στα χέρια των ζωγράφων, όχι απλώς ως σύμβολο των παραπάνω, αλλά ως μέσο σύνδεσης με τον θεατή και ένα «παράθυρο» στην τρίτη διάσταση.